U planu otvaranje Kuće crnogorskih proizvoda - Prvi objekat u Podgorici, CG prepoznata po vinu, pršuti, siru, rakiji, maslinama i maslinovom ulju

Crna Gora mora više raditi na brendiranju i promociji domaćih proizvoda, a jedan od načina je i razvoj koncepta Kuće crnogorskih proizvoda. Prvi objekat najvjerovatnije će biti otvoren u Podgorici, a ostavljena je mogućnost i da se tokom ljetnje i zimske turističke sezone otvore pop-up objekati u razvijenim turističkim mjestima. Kao top pet proizvoda koji predstavljaju Crnu Goru izdvojili su se vino, pršuta, sir, rakija, masline i maslonovo ulje.

U cilju razmatranja potrebe za otvaranjem ovog objekta, Ministarstvo ekonomskog razvoja i turizma je sprovelo analizu u saradnji sa Programom ujedinjenih nacija za razvoj (UNDP). Cilj Studije bio je da se utvrdi izvodljivost implementacije i mogući pravci razvoja ovog koncepta, a u skladu sa obavezom predviđenom Akcionim planom za 2022. godinu Strategije razvoja nacionalnog brenda 2022-2026.

Studijom koja je urađena nastojalo se doći do podataka o zastupljenosti crnogorskih proizvoda na regionalnom tržištu, odnosno preferencijama inostrane javnosti, kako bi se utvrdila zainteresovanost za kupovinu crnogorskih proizvoda.

- Generalno posmatrano, prilikom kupovine proizvoda robe široke potrošnje tokom boravka u Crnoj Gori, najveći broj ispitanika 65% radije bira proizvode crnogorskih marki, dok za 33% ispitanika nije važno porijeklo proizvoda prilikom kupovine. Samo 2% ispitanika radije bira proizvode marki iz uvoza pri kupovini, a više od polovine ispitanika 64% prilikom izbora proizvoda radije kupuje proizvod proizveden na tradicionalan način u odnosu na one industrijske proizvode, dok trećina ispitanika 36% podjednako kupuje industrijske proizvode kao i one koji su proizvedeni na tradicionalan način - pokazalo je istraživanje.

Analiza pokazuje da su povoljnije cijene domaćih proizvoda u odnosu na proizvode iz uvoza, dostupnost proizvoda u trgovinama, kao i ukoliko bi proizvodi imali neku prepoznatljivu oznaku iz Crne Gore, faktori koji bi pozitivno uticali i naveli inostrane posjetioce da više kupuju crnogorske proizvode tokom svog boravka u Crnoj Gori.

- Analiza top 5 proizvoda koji predstavljaju najbolje iz Crne Gore je pokazala da inostrano stanovništvo, kao i domaće, prepoznaje prehrambene proizvode kao najznačajnije proizvode koji predstavljaju Crnu Goru. S tim u vezi prepoznato je nešto više od 13 proizvoda, a u top 5 su se našli vino, pršuta, sir, rakija, masline i maslinovo ulje - rezultati su istraživanja.

Na kraju, istraživanje je pokazalo da postoji zainteresovanost i spremnost ispitanika koji su posjetili/boravili u Crnoj Gori da bi rado kupili tipične crnogorske proizvode kao suvenir.

- U najvećem broju su prepoznali crnogorske proizvode kao što su vino, pršuta, rakija, vino Plantaže, masline i maslinovo ulje, med, gusle, crnogorsku kapu, koje bi kupili kao suvenir iz Crne Gore - navodi se.

Kada je riječ o prisustvu na tržištima regiona, najzastupljeniji i najtraženiji crnogorski prehrambeni proizvodi u Srbiji su pršuta, Nikšićko pivo, vino Plantaže, kao i zamrznuta riba proizvođača Zeta fish.

- Trenutni godišnji plasman pršute na tržištu Srbije iznosi oko 100.000 tona, prema podacima kojima raspolaže Domaća trgovina. Među problemima plasmana domaćih proizvoda izdvaja se ograničen proizvodni kapacitet crnogorskih proizvođača - navedeno je.

Kada govorimo o Bosni i Hercegovini (BiH), crnogorski proizvodi na ovom tržištu nisu baš zastupljeni, naročito u Federaciji Bosne i Hercegovine. Izuzetak su 13. jul Plantaže, koji se, u okviru svoje cjenovne kategorije, nalazi u top tri proizvođača vina na ovom tržištu.

- Nikšićko pivo je prisutno u Republici Srpskoj, dok ga na tržištu Federacije Bosne i Hercegovine gotovo nema. Mesna industrija Goranović sa suhomesnatim proizvodima, je solidno zastupljena na tržištu, dok je firma Franca uspjela da se probije na tržište BiH sa konzerviranim proizvodima, ali je nastup slabo promotivno praćen – pokazuje istraživanje.

Na ovom tržištu je takođe zastupljen Falcon proizvođač krem namaza, koji sa godišnjom prodajom oko šest tona u BiH ima značajno tržišno učešće, međutim ima jaku kunkurenciju - Takovo, Podravku i Nutelu.

Shodno desk analizi o izvozu crnogorskih proizvoda na regionalna tržišta, tačnije na tržišta Srbije, Albanije i Bosna i Hercegovina, na osnovu podataka koje objavljuje UN COMTRADE, može se zaključiti na tržište Srbije Crna Gora iz kategorije prehrambenih proizvoda najviše izvozi vino od svježeg grožđa, ojačana vina i mošt od grožđa čija je fermentacija zaustavljena i šunke, plećke i pripadajuće proizvode, kao i svinjsko meso, dok iz domena kreativnih industrija dominiraju novine, časopisi i periodična izdanja, a iz kategorije kozmetičkih parfemi i toaletna voda.

- Na tržište Bosne i Hercegovine Crna Gora iz kategorije prehrambenih proizvoda najviše izvozi vino i kobasice, dok iz domena kreativnih industrija dominiraju tepisi i ostali podni pokrivači, knjige i brošure. Kada govorimo o Albaniji, najviše izvozimo pivo i vino iz kategorije prehrambenih proizvoda, dok su iz domena kreativnih industrija najzastupljeniji, kao i u slučaju Bosne i Hercegovine, tepisi, knjige i brošure - stoji u analizi.

Nosilac aktivnosti otvaranja prve Kuće crnogorskih proizvoda je Ministarstvo ekonomskog razvoja i turizma, dok su potencijalni partneri na projektu Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede, Ministarstvo kulture, Privredna komora Crne Gore i Nacionalna turistička organizacija. Imajući u vidu da funkcionisanje ,Kuće crnogorskih proizvoda mora biti praćen sa institucionalnog nivoa predlog je da se osnuje koordinaciono tijelo/odbor, koji bi činili predstavnici ovih institucija.