Ove godine u Crnoj Gori postupak dodele radio-frekvencija iz pionirskih 5G opsega - Operatori u 2022. planiraju investicije od 34 mil EUR

Operatori elektronskih komunikacija planirali su da u ovoj godini investiraju oko 34 mil EUR, saopštili su iz Agencije za elektronske komunikacije i poštansku djelatnost (EKIP) i dodali da je višegodišnji trend velikih investicija potvrda stabilnog pravnog i regulatornog okvira.

Iz EKIP-a su kazali da procjena investicija u elektronskom komunikacionom sektoru za prošlu godinu iznosi 40 mil EUR.

- Precizne podatke za prošlu godinu Agencija će imati početkom ove godine - rekli su predstavnici EKIP-a agenciji Mina-businees.

Oni su kazali da su u toku 2020. godine operatori u razvoj elektronskih komunikacionih mreža i servisa uložili 61 mil EUR, što je doprinijelo daljem povećanju dostupnosti savremenih elektronskih komunikacionih usluga visokog kvaliteta na cijeloj teritoriji Crne Gore.

- U prethodnih deset godina operatori elektronskih komunikacija u Crnoj Gori su investirali preko 600 mil EUR, od čega u prethodnih pet, kada su investicije intenzivirane, skoro 450 mil EUR. Višegodišnji trend velikih investicija u sektoru elektronskih komunikacija potvrđuje činjenicu da u Crnoj Gori imamo stabilan i predvidiv pravni i regulatorni okvir, koji je stvorio jednake uslove za sve učesnike na tržištu - smatraju u EKIP-u.

Komentarišući stanje na tržištu elektronskih komunikacija u prošloj godini, predstavnici regulatora su kazali da razvoj mreža i infrastrukture prati i konstantan rast broja korisnika svih usluga izuzev usluge fiksne telefonije, koja je i na globalnom nivou već godinama u padu.

Oni su podsjetili da usluge mobilne telefonije u Crnoj Gori pružaju tri operatora - Crnogorski Telekom, Telenor i M:Tel, a fiksne njih četiri - Crnogorski Telekom, M:Tel, Telemach i Telenor.

- Tokom prošle godine usluge pristupa internetu na fiksnoj lokaciji u Crnoj Gori je pružalo 11 operatora - dodali su iz EKIP-a.

Kako su objasnili, pristup putem optičkog kabla postao je dominantna tehnologija u Crnoj Gori i ovaj udio se u novembru prošle godine povećao za 7,2 hiljade korisnika u odnosu na isti mjesec 2020.

- Agencija očekuje da će se ovaj rast nastaviti i u narednom periodu, posebno jer će u budućnosti fiksne pristupne mreže u najvećoj mjeri biti bazirane na priključcima sa optičkim vlaknima - naveli su predstavnici regulatora.

Tokom prošle godine usluge distribucije AVM sadržaja do krajnjih korisnika su pružali Crnogorski Telekom, M:Tel, OrionTelekom, Radio difuzni centar i Telemach.

Iz EKIP-a su naveli da je prošla godina završena sa izuzetnim rezultatima i pored činjenice da su operatori i cjelokupna privreda, privatni i javni sektor, funkcionisali u specifičnom okruženju koje je bilo uslovljeno brojnim mjerama u cilju spriječavanja širenja koronavirusa.

- Očekujemo da će tokom ove godine biti nastavljen trend razvoj tržišta i to na krilima rezultata aukcije spektra koja je sprovedena prošle godine, primjene roming regulative Roming kao kod kuće između šest ekonomija Zapadnog Balkana, kao i početka implementacije strateških dokumenata - naveli su iz EKIP-a.

Kada su u pitanju planovi u vezi sa 5G mrežom, iz EKIP-a su kazali da su, nakon preliminarnih konsultacija sa mobilnim operatorima koje su završene početkom prošle godine, odlučili da postupak dodjele raspoloživih radio-frekvencija iz pionirskih 5G opsega sprovedu tokom ove godine.

- Napominjemo da se radi o opsezima 700 megaherca (MHz), 3,6 gigaherca (GHz) i 26 GHz, koji se smatraju pogodnim za ranu implementaciju 5G mobilnih komunikacionih mreža u punom kapacitetu - saopštili su iz EKIP-a.

Agencija je tokom 2020. i prošle godine sprovela niz aktivnosti na pripremi postupka dodjele radio-frekvencija iz pionirskih 5G opsega, a koje se odnose na kompletiranje regulatornog i tehničkog okvira za korišćenje radio-frekvencija za ove primjene.

Oni su podsjetili da je, između ostalog, donijet novi Plan namjene radio-frekvencijskog spektra, pripremljena Studija o strategiji uvođenja 5G mobilnih komunikacionih mreža u Crnoj Gori i obavljene javne konsultacije sa mobilnim operatorima o zainteresovanosti za dodjelu.

Usvojena je i Mapa puta za uvođenje 5G mobilnih komunikacionih mreža.

Iz EKIP-a su najavili da u prvoj polovini ove godine planiraju da pripreme dokumentaciju za javno nadmetanje sa predlogom strategije dodjele radio-frekvencija iz opsega 700 MHz, 1,5 hiljada MHz, 2,3 GHz, 3,6 GHz i 26 GHz za MFCN sisteme.

- Nakon definisanja konačnih rješenja po navedenim pitanjima, EKIP planira da pokrene postupak javnog nadmetanja za dodjelu odobrenja za korišćenje radio-frekvencija iz navedenih opsega u drugoj polovini ove godine i da dodijeli odgovarajuća odobrenja do kraja godine - precizirali su predstavnici regulatora.

Oni su podsjetili da je tokom prošle godine pokrenut proces izrade stručno naučnog dokumenta koji će EKIP-u pružiti smjernice za procjenu u kojim scenarijima je instalacija 5G baznih stanica moguća bez detaljnih analiza, u kojima je potrebno sprovesti detaljne analize i na koji način, a u kojim situacijama nije moguća instalacija 5G bazne stanice na planiranoj lokaciji.

- Nakon završetka ovog dokumenta Agencija će sprovoditi aktivnosti u ovoj oblasti u skladu sa utvrđenim smjernicama i preporukama, čime ćemo dati doprinos informisanju i edukaciji cjelokupne javnosti u vezi pitanja štetnog uticaja na životnu sredinu i zdravlje ljudi elektromagnetnog (EM) zračenja, koje generišu bazne stanice i terminali mobilnih komunikacionih mreža, sa posebnim akcentom na 5G bazne stanice - kazali su iz EKIP-a.

Planirano je i da Vlada do kraja ove godine donese Strategiju za uvođenje 5G mobilnih komunikacionih mreža u Crnoj Gori sa Akcionim planom, dok se od postojećih operatora može očekivati eventualna realizacija pilot projekata u cilju testiranja 5G tehnologije.

- Da zaključimo, planiranom dodjelom radio-frekvencija iz opsega 700 MHz, 1,5 hiljada MHz, 2,3 GHz, 3,6 GHz i 26 GHz za MFCN sisteme, zajedno sa dodjelom radio-frekvencija iz opsega 900 MHz, 1,8 hiljada MHz, dva GHz i 2,6 GHz koja je sprovedena krajem decembra prošle godine, omogućiće se dalji razvoj LTE/LTE-Advanced mreža, kao i implementacija 5G mobilnih mreža u Crnoj Gori u punom kapacitetu - smatraju u EKIP-u.

Kada je riječ o najvažnijim aktivnostima i planovima za ovu godinu, iz EKIP-a su naveli da će u kontinuitetu vršiti kontrolu i monitoring korišćenja radio-frekvencijskog spektra preko stanica sistema koje je regulator razvio u prethodne dvije decenije.

Elektronske komunikacione usluge imaju veliki značaj za cjelokupno društvo, što se najviše pokazalo za vrijeme pandemije. Iz tog razloga EKIP će zajedno sa operatorima pojačati aktivnosti na dostupnosti, neprekidnosti i kvalitetu usluga.

- U ovoj godini planirano je međusobno povezivanje georedundantnih lokacija operatora, kao i neposredno povezivanje svih operatora sa OKC112 - jedinstvenim evropskim brojem za pozive u nevolji - najavili su iz EKIP-a.

Očekuje se usvajanje zakona koji će olakšati izgradnju mreža velikih kapaciteta, što je od velikog značaja za razvoj fiksnih širokopojasnih i 5G mreža.

- Aktivnosti ćemo usmjeriti i ka tome da zajedno sa drugim nadležnim organima doprinesemo pojednostavljenju procedura za dobijanje građevinskih dozvola za izgradnju elektronske komunikacione infrastrukture - rekli su iz EKIP-a.

Oni su dodali da će predano nastaviti da rade za dobrobit države i građana, vodeći se, između ostalog, i sa ciljem da doprinesu očekivanim rezultatima u pristupanju Crne Gore EU, naročito po pitanju ispunjavanja dva završna mjerila za pregovaračko poglavlje deset, koja se odnose na jačanje administrativnih kapaciteta i nezavisnosti EKIP-a.