Rajac proglašen za Predeo izuzetnih odlika - Šta sve ne sme da se (g)radi?

Režim zaštite trećeg stepena obuhvata površinu od oko 657 hektara, odnosno preko 37% ukupne površine Rajca. Na ovom području zabranjuje se izgradnja industrijskih objekata, objekata za proizvodnju obnovljivih izvora energije u komercijalne svrhe, izgradnja poljoprivrednih i drugih privrendnih objekata komunalne, saobraćajne i energetske infrastrukture čije građenje, rekonstrukcija ili rad može negativno da utiče na kvalitet vode, zemljišta, vazduha, šuma, živog sveta ili pak lepote predela i narušiti ambijentalne vrednosti dobra i njegove okoline.

Na ovom području se zabranjuje i obrazovanje deponija, izgradnja brana, izgradnja skijališta, gondola i objekata visinskog prevoza, ali i izgradnja i rekonstrukcija stambenih, ekonomskih i pomoćnih objekata poljoprivrednih domaćinstava ili vikend objekata izvan građevinskog područja za koja nisu doneta planska dokumenta.

Ovde je Uredbom zabranjena i eksploatacija mineralnih sirovina u zonama neposredne i uže zaštite izvorišta vodosnabdevanja, u blizini naselja ili turističkog područja, na području ili u blizini zaštićene okoline nepokretnih kulturnih dobara, otvaranje majdana tehničkog kamena i izgradnja manjih objekata koji služe za sakupljanje i skladištenje neopasnog otpada.

Na području trećeg stepena na Rajcu se ne smeju graditi ni septičke jame propusnog tipa niti se ispuštati otpadne vode u vodotoke i zemljište, ne smeju se seći šume osim u slučajevima propisanim zakonom kojim se uređuju šume.

Na području režima zaštite drugog stepena ne smeju se postavljati table i druga obaveštenja na stablima drveća, nekontrolisano sakupljati lekovito bilje, niti sakupljanti, oštetiti, hvatati, ubijati i uznemiravati sve vrste biljaka i životinja iz pravilnika kojim se propisuje proglašenje i zaštita strogo zaštićenih i zaštićenih divljih vrsta biljaka, životinja i gljiva.

U neposrednoj blizini gnezda retkih i ugroženih strogo zaštićenih vrsta ptica i mesta razmnožavanja drugih retkih i ugroženih divljih vrsta životinja je zabranjeno postavljanje osmatračnica i vidikovaca za posetioce.

Ovde je takođe zabranjeno da se upotrebljavaju insekticidi u poljoprivredi primenom metoda integrativne i biološke zaštite useva.

Radovi i aktivnosti na području prvog stepena zaštite ograničavaju se samo na naučna istraživanja i praćenje prirodnih procesa, kontrolisanu posetu u obrazovne, rekreativne i opštekulturne svrhe, kao i sprovođenje zaštitnih, sanacionih i drugih neophodnih mera u slučaju požara, elementarnih nepogoda i udesa, pojava biljnih i životinjskih bolesti i prenamnožavanja štetočina, uz saglasnost Ministarstva za zaštitu životne sredine.